Transgender is een verzamelterm. Het bevat verschillende soorten variaties waarbij je aangeboren geslacht (of hoe mensen je zien) niet past bij hoe je je zelf voelt.  

Andere (verouderde) benamingen zijn transseksueel of transseksualiteit.   

Gender, wat is dat?

Je hebt bij geboorte een biologisch geslacht: je sekse. Naast je biologisch geslacht bestaat ook je gender: je genderidentiteit en genderexpressie.   

  • Je genderidentiteit is hoe je je voelt vanbinnen.   
  • Je genderexpressie is hoe jij je uitdrukt langs buiten (zoals je kledij). 
genderkoek
De Genderkoek (bron: çavaria)

Wat is transgender?

Transgender betekent dat je aangeboren geslacht van niet overeenkomt met hoe je je voelt of gedraagt.   

Transgender bestaat in verschillende vormen:  

  • Je combineert kenmerken van mannen en vrouwen.  
  • Je voelt jezelf man en vrouw of geen van beide (non-binair).  
  • Je voelt je soms man, soms vrouw.  
  • Je gedraagt en kleedt je zoals het andere geslacht.  
  • Je wil van geslacht veranderen.   

Je kan van geslacht veranderen met hormonen en of operaties, als je dat wil.  

Je kiest zelf of je dit wilt of niet. Ook hoe ver je wil gaan in je vermannelijking of vervrouwelijking is jouw keuze.   

Transgender en seksualiteit

Het is niet omdat je lichaam niet overeenstemt met je genderidenteit dat je niet kan genieten van je lichaam en je seksualiteit. Er zijn verschillende manieren om te genieten van seks.

Als transpersoon kan het zijn dat je een moeilijke relatie hebt met je lichaam. Seksualiteit kan daarom een gevoelig onderwerp zijn. Doe enkel handelingen waar je je goed bij voelt en gebruik woorden die goed voelen. Je kan tijdens anale seks bijvoorbeeld je anus je “vagina” of een ander woord noemen waar je je goed bij voelt.

Spreek dit af met je (seks)partner.

Seks na hormoontherapie of operatie

Hormoonbehandeling kan een invloed hebben op het vochtig worden of erecties.   

Hormonen hebben ook invloed op het seksueel verlangen. Sommigen hebben een groter seksueel verlangen, anderen een kleiner. Mannelijke hormonen verhogen meestal het seksueel verlangen en vrouwelijke hormonen verminderen het verlangen.   

Deze veranderingen gebeuren niet altijd. Voor velen wegen deze bijwerking ook niet op tegen je beter in je lijf voelen. Zo kan je hormoonbehandeling of operatie je seksueel verlangen opnieuw verhogen.  

De seksuele gevoeligheid na een operatie hangt daarbij ook af van welke soort ingreep je kiest en welk weefsel er wordt gebruikt. Het kan een tijdje duurt vooraleer je je “permanente” gevoeligheid kan inschatten.  

Als je na een operatie klaar zelf bent om weer seks te hebben, zoek dan opnieuw wat fijn voelt.

Kinderwens bij hormoontherapie

Hormonen of een geslachtsoperatie kunnen leiden tot onvruchtbaarheid

Je kan je hormoonbehandeling pauzeren, waarbij vruchtbaarheid vaak terugkeert. Dit brengt geen garanties mee.    Het stoppen van een hormoonbehandeling betekent ook dat bepaalde geslachtskenmerken terugkomen. Dat kan emotioneel moeilijk zijn.  

Bij een kinderwens bevelen artsen aan je spermacellen of eicellen te laten invriezen vooraleer je een hormoonbehandeling start. Zo verhoog je je kansen op een zwangerschap, moest je dat willen.  

Heb je een kinderwens en maak je je hier zorgen over? Bespreek dit met je arts. 

Veilig vrijen als je trans bent

Trans mannen

Trans mannen zijn personen met een vrouwelijk geslacht, maar een mannelijke genderidentiteit.  

  • Gebruik een condoom bij vaginale seks en anale seks.   
  • Vind je moeilijk een condoom dat past? Er bestaan speciale condooms, die je online kan bestellen.
  • Condooms bestaan in allerlei maten. Je kan ook een beflapje gebruiken.   
  • Als je een vaginale opening hebt, kan je ook een vrouwencondoom gebruiken.  
  • Gebruik bij anale seks ook glijmiddel op basis van water.  

Let op: Bij transmannen kan testosteronbehandeling je natuurlijke lubricatie minderen. Bij penetratieseks kan dit sneller microscheurtjes geven, wat het risico op een soa besmetting doet stijgen. Gebruik dus zeker glijmiddel.

Trans vrouwen

Trans vrouwen zijn personen met een mannelijk geslacht, maar een vrouwelijke genderidentiteit.   

  • Gebruik een condoom bij vaginale seks en anale seks. Bij vaginale seks kan een vrouwencondoom ook.  
  • Gebruik altijd een glijmiddel, ook bij vaginale seks. Zo scheurt het condoom niet.   
  • Wees voorzichtig met anale seks want de huid van het perineum is dun.   

Je bent ook beschermd tegen soa’s als jij en je sekspartner allebei negatief zijn getest op soa's.    

Vertellen dat je trans bent?

Ook als transpersoon ervaar je vaak een coming out. In de realiteit heb je meerdere keren een coming out: 

  • in een nieuwe of oude partnerrelatie 
  • wanneer je date 
  • bij je familie 
  • bij vrienden, klasgenootjes of collega’s 
  • bij mensen in je buurt 

Je kiest zelf wanneer en of je het vertelt. 

Afhankelijk van de situatie waarin je je bevindt, kan je jezelf deze vragen stellen om te bepalen of je het vertelt of niet:

  • Is de kans groot dat de ander mij verkeerd identificeert? Wat zijn de gevolgen daarvan?  
  • Is het van belang voor de situatie dat de ander weet dat ik trans ben?  
  • Is het belangrijk voor mij in deze situatie dat ik juist geïdentificeerd en aangesproken word?  

Veelgestelde vragen bij cismensen

Wat betekent cisgender? 

Cisgender betekent dat je gender en sekse overeenstemmen.  

Bijvoorbeeld: je hebt de biologische kenmerken van een man en je voelt je ook man. 

De meerderheid van de bevolking is cisgender.

Is een transgender ook holebi?

 Nee, transgender zijn heeft niets te maken met je geaardheid.  

Trans mannen en vrouwen kunnen hetero of holebi zijn, net als cisgender personen. Een transgender is dus niet automatisch ook holebi.

Moet ik een transpersoon hij of zij noemen? 

Hoe een trans man of trans vrouw kiest te worden aangesproken hangt af van de persoon zelf.  

Als je twijfelt hoe je iemand moet aanspreken, vraag de persoon dan zelf hoe zij willen aangesproken worden.

Wat is genderdysforie? 

Genderdysforie is het onbehaaglijk gevoel dat je kan hebben als je genderidentiteit en lichamelijk geslacht niet overeenkomen.  

Niet elke transpersoon ervaart dit.

Meer info? Transgender infopunt!

Bij Transgender infopunt kan je terecht met al je vragen over het transgenderthema. 

Je kan hen: 

 Ook als partner van een trans persoon kan je terecht bij Transgender Infopunt.